آیا بینی کوچک مادرتان را به ارث بردهاید؟ آیا چشمان درشت کاکایتان را دارید؟ شباهتهای خانوادگی را به سادگی مورد توجه قرار میگیرند، اما درک این شباهتها از لحاظ ژنتیکی کار آسانی نیست.
به گزارش لایوساینس اما دانشمندان در بررسی جدید تلاش کردند تا از چگونگی ارتباط ژنهای شخص با ظاهرش سر در بیاورند.
ست واینبرگ، استاددرمحیط شناسی در پوهنتون / دانشگاه پیستبورگ و نویسنده مقاله این بررسی که در جورنال PLOS Genetic میگوید: «ما بر اساس بررسیها بر روی دوگانگی ها میدانیم که شکل برخی از بخشهای صورت به شدت تحت تأثیر ژنتیک است؛ اما اطلاعات چندانی درباره ژنهای اختصاصی دخیل در تعیین تفاوتها در اندازه و شکل خصوصیات گوناگون چهره در دست نیست.»
این دانشمندان در تلاش برای آشکار کردن رازهای ژنتیکی شکل صورت تصاویری سهبعدی از بیش از ۳۱۰۰ نفر گرفتند و ارتباطات میان خصوصویات صورت آنان و حدود یک میلیون مورد واریاسیون یا تنوع ژنتیکی ژنوم انسان را بررسی کردند.
این دانشمندان ۲۰ اندازهگیری متفاوت صورت مانند پهنای صورت یا عمق بینی را در این بررسی وارد کردند. بهعلاوه شکل صورت افراد را با استفاده از تخنیکی به نام استرئوفوتوگرامتری ثبت کردند و از تصاویر دوبعدی از زوایای متفاوت برای ایجاد تصاویر سهبعدی با جزئیات زیاد استفاده میکند. این دانشمندان همچنین برای آزمایشDNA از این افراد نمونه لعاب دهن گرفتند.
این بررسی نشان داد که از میان ۲۰ نوع اندازهگیری خصوصیات صورت، پنج تای آنها با مناطق مشخص ژنوم ارتباط دارند. این اندازهگیریها شامل پهنای صورت، فاصله میان چشمها، عمق و پهنای بینی و عمق صورت یا فاصله تقریبی میان گوش تا رأس بینی بودند.
درمجموع هفت ناحیه ژنوم با این پنج اندازهگیری صورت ارتباط داشتند (برخی از اندازهگیریها با بیش از یک ناحیه ژنوم مرتبط بودند) و هر منطقه حاوی بیش از یک ژن است، بنابراین بر اساس این بررسی، هنوز روشن نیست که کدام ژن به کدام خصوصیت مرتبط است؛ اما برخی از این نواحی حاوی ژنهایی هستند که قبلاً با نشانگانهای ژنتیکی تأثیرگذار بر صورت یا رشد صورت مرتبط شده بودند.
واینبرگ میگوید این یافتهها به شمار بسیار اندکی از بررسیها افزوده میشوند که به ژنتیک خصوصیات صورت به چنین شیوه فراگیری میپردازند. به گفته او، این دانشمندان شناسایی چندین همبستگی جدید میان نواحی ژنوم و خصوصیاتی مشخص صورت همچنین مشابه یافتههای تحقیقات پیشین است، بهخصوص آنهایی که شامل اندازهگیریهای بینی بودهاند.
این دانش ژنتیکی میتواند در آینده کاربردهای عملی پیدا کند، بهخصوص هنگامی موضوع نقایص و نشانگانهای مادرزادی صورت در نوزادان مطرح است.
واینبرگ گفت: «ممکن است تغییرات اندکی در شیوه کارکرد این ژنها بتواند چگونگی رشد صورت را دگرگون کند.»
برای مثال، تحقیقات مانند این میتواند درباره علل عوارضی مانند لب چاک و کام را روشنتر کند. این عوارض ازجمله شایعترین نقایص مادرزادی هستند. این عوارض به علت خطا در شیوه رشد صورت جنین در رحم رخ میدهند: در جریان رشد طبیعی جنین، بخشهای متفاوت صورت بهطور جداگانه تشکیل میشوند و بعد به هم میپیوندند. اگر این بخشها بهدرستی به هم متصل نشوند، نوزادی با کام چاک و لب چاک متولد میشود.
ارسال یک نظر